Türkiye’de etkisini sürdüren ekonomik kriz, yalnızca hane halkını değil, üretim merkezlerini de derinden sarsıyor. Özellikle son bir yıl içerisinde enerji maliyetlerindeki artış, kur dalgalanmaları, krediye erişimdeki zorluklar ve azalan iç talep nedeniyle birçok sanayi kuruluşu faaliyetlerini sürdüremeyecek noktaya geldi. Bu gelişmelerin doğal bir sonucu olarak, emlak platformlarında “satılık fabrika” ilanlarında ciddi bir artış gözlemleniyor.
İstanbul, Kocaeli, Bursa, Ankara ve Gaziantep gibi Türkiye’nin sanayi yükünü sırtlayan kentlerinde üretimi durdurulan fabrikaların sayısı artarken, birçok işletme nakit ihtiyacını karşılayabilmek adına tesislerini elden çıkarmayı tercih ediyor.
Emlak Platformlarında Satılık Fabrika Patlaması
Son aylarda özellikle dijital emlak platformlarında sanayi kategorisinde ilan sayısında belirgin bir yükseliş var. Satışa sunulan fabrikalar arasında hem küçük ölçekli atölyeler hem de büyük ölçekli entegre üretim tesisleri bulunuyor.
İlan açıklamalarında “acil satış”, “nakit ihtiyaçtan dolayı”, “faal üretime uygun” gibi ifadelerin sık kullanılması, yaşanan sıkışıklığı açıkça ortaya koyuyor. Satış fiyatları ise bölgeye, arsa büyüklüğüne, bina yaşına ve mevcut altyapıya göre değişkenlik gösteriyor.
Fabrika Satışlarının Nedenleri
Fabrikaların satışa çıkarılmasındaki temel nedenler arasında şunlar öne çıkıyor:
- Enerji ve hammadde maliyetlerinin katlanarak artması
- Bankalardan finansman temin edilememesi
- İç ve dış talepte yaşanan daralma
- Kapanan siparişler ve azalan üretim hacmi
- Yüksek faiz oranları nedeniyle kredi borçlarının yapılandırılamaması
Tüm bu faktörler bir araya geldiğinde, birçok işletme ayakta kalmakta zorlanıyor ve bu da gayrimenkul varlıkların satışına yönelmeye neden oluyor.
En Çok Satışın Yaşandığı Bölgeler
Bazı bölgeler, satılık fabrika ilanlarının en yoğunlaştığı noktalar hâline geldi. En fazla hareketliliğin yaşandığı sanayi merkezleri şu şekilde sıralanıyor:
- Kocaeli-Gebze: OSB bölgelerinde yüksek metrekareli üretim tesisleri satışta
- İstanbul-Hadımköy: Lojistik avantajına rağmen tesis boşaltmaları dikkat çekiyor
- Bursa-Nilüfer: Otomotiv ve tekstil fabrikalarında kapanma riski arttı
- Gaziantep: Enerji maliyetlerindeki artış, küçük üreticiyi vurdu
- Ankara-Sincan: Eski model tesisler elden çıkarılıyor
Bu bölgelerdeki satış ilanlarının çoğu, acil nakde ihtiyaç duyan işletmeler tarafından verilmiş durumda. Bu da fabrika fiyatlarında belirli oranlarda düşüşe yol açıyor.
Yatırımcılar İçin Fırsat mı, Risk mi?
Satıştaki fabrikalar, bazı yatırımcılar tarafından fırsat olarak değerlendirilse de ekonomik istikrarsızlık, potansiyel alıcıların temkinli davranmasına neden oluyor. Düşük fiyatlı tesisleri değerlendirmek isteyen yatırımcılar, üretime yeniden başlama maliyetlerini ve personel giderlerini göz önünde bulundurmak zorunda.
Özellikle gıda, plastik, ambalaj ve tekstil sektöründe faaliyet gösteren üreticiler, uygun fiyatlı ikinci el tesisleri satın alarak kapasite artırımı hedefliyor. Ancak bazı sektörlerde, satılan fabrikaların tekrar faaliyete geçmesi yerine depo veya lojistik merkezi olarak dönüştürülmesi de söz konusu.
Sanayi Yapılarında Gelecek Beklentisi
Sanayi yapılarında yaşanan bu satış dalgası, ekonomideki üretim odaklı modelin sürdürülebilirliği hakkında soru işaretleri doğuruyor. Birçok uzman, bu dönemin yalnızca geçici bir nakit ihtiyacından değil, aynı zamanda üretim politikalarının yeniden şekilleneceği bir sürecin habercisi olduğunu düşünüyor.
Devletin üreticilere yönelik destek programlarının kapsamının genişletilmesi, finansman olanaklarının artırılması ve enerji maliyetleri üzerindeki baskının azaltılması, sanayi tesislerinin satışa çıkarılmasını yavaşlatabilir. Aksi hâlde üretim gücünde yaşanacak gerileme, istihdam ve ihracat rakamlarına da olumsuz yansıyabilir.
Ekonomik krizle birlikte artan belirsizlik ortamı, sadece fabrikaları değil, üretim sisteminin tamamını etkiliyor. Giderek artan sayıda sanayi tesisi satış ilanıyla gündeme gelirken, bu durum Türkiye ekonomisi açısından dikkatle takip edilmesi gereken bir gelişme olarak öne çıkıyor.
ChatGPT’ye sor